Son Kullanma Tarihi (SKT) Nedir?
Son Kullanma Tarihi (SKT), bir ürünün belirlenen kalite ve güvenlik standartlarına uygun olarak tüketilebileceği son günü ifade eder. Özellikle gıda, ilaç, kozmetik ve kimyasal ürünlerde sıkça karşılaşılan SKT, tüketicilerin sağlığını korumak için büyük önem taşır. Bu tarih, ürünün üretici firma tarafından belirlenir ve belirli testler sonucunda ambalaj üzerine yazılır.
Son Kullanma Tarihi Nasıl Belirlenir?
Üreticiler, SKT’yi belirlerken bir dizi test ve analiz gerçekleştirir. Bunlar arasında mikrobiyolojik testler, kimyasal stabilite analizleri ve duyusal değerlendirmeler bulunur. Ürünlerin belirli sıcaklık, nem ve ışık koşullarında nasıl bozulduğunu anlamak için hızlandırılmış yaşlandırma testleri yapılır. Bu testler sonucunda ürünün ne kadar süreyle güvenli bir şekilde kullanılabileceği hesaplanır.
Son Kullanma Tarihi Nerelerde Kullanılır?
Son Kullanma Tarihi birçok sektörde zorunlu bir bilgi olarak ürün ambalajlarında yer alır. İşte SKT’nin kullanıldığı başlıca alanlar:
1. Gıda Ürünleri
Gıda sektöründe SKT, tüketicilerin bozulmuş ve sağlığa zararlı olabilecek ürünleri tüketmesini önler. Özellikle süt ve süt ürünleri, et, ekmek ve hazır gıdalar gibi çabuk bozulan ürünlerde SKT’ye dikkat edilmesi gerekir.
2. İlaç ve Medikal Ürünler
İlaçlar belirli bir süre sonra etkisini kaybedebilir veya zararlı bileşenler içerebilir. Bu nedenle ilaçların ve medikal ürünlerin SKT’sine kesinlikle uyulmalıdır. SKT geçmiş ilaçlar kullanılmamalıdır.
3. Kozmetik ve Kişisel Bakım Ürünleri
Makyaj malzemeleri, kremler, parfümler ve şampuanlar gibi ürünler de belirli bir süre sonra bozulabilir ve ciltte tahrişe neden olabilir. Bu yüzden SKT’si geçen kozmetik ürünler kullanılmamalıdır.
4. Temizlik ve Kimyasal Ürünler
Deterjanlar, dezenfektanlar ve temizlik malzemeleri zamanla kimyasal yapısını kaybedebilir. Bu nedenle SKT, bu ürünlerin etkinliğini koruyup korumadığını anlamak için dikkate alınmalıdır.
SKT ile TETT Arasındaki Fark Nedir?
SKT (Son Kullanma Tarihi) ile TETT (Tavsiye Edilen Tüketim Tarihi) genellikle karıştırılır. SKT, belirtilen tarihten sonra ürünün tüketilmemesi gerektiğini ifade eder. TETT ise ürünün belirtilen tarihten sonra hala tüketilebilir olabileceğini ancak kalite kaybı yaşanabileceğini gösterir. SKT özellikle gıda ve ilaç gibi sağlık açısından kritik ürünlerde kullanılırken, TETT daha çok uzun raf ömrüne sahip ürünlerde tercih edilir.
SKT’si Geçmiş Ürünler Kullanılabilir mi?
SKT’si geçen ürünler genellikle sağlık riski taşır. Ancak bazı ürünler için bu durum değişebilir. Örneğin, ambalajı açılmamış ve uygun koşullarda saklanmış bazı kuru gıdalar belirli bir süre daha tüketilebilir. Fakat ilaçlar ve süt ürünleri gibi hassas ürünlerde SKT’ye kesinlikle uyulmalıdır.
Son Kullanma Tarihine Dikkat Etmenin Önemi
Son Kullanma Tarihi, tüketicinin sağlığını koruma amacı taşır. SKT’si geçmiş ürünler sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu nedenle alışveriş yaparken ve ürünleri kullanmadan önce mutlaka SKT kontrol edilmelidir.
